བཀའ་ཐང་སྡེ་ལྔ་དང་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གསང་གནད།

རྩོམ་ཡིག་འདི་ཐེངས་ 1166 བཀླགས་འདུག

རྩོམ་པ་པོ། སྤྲུལ་སྐུ་འཆི་མེད་ཚེ་དབང་དོལ་པོ།
ཡ་ཐོག་མཐོ་སྒང་གི་མི་རིགས་འདི་དག་དུད་འགྲོ་ནས་འགྲེང་འགྲོ་དང་། འགྲེང་འགྲོ་ནས་སྣ་འཛོམས་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་མི་རིགས་ཚད་ལྡན་ཞིག་ཆགས་པ་ལ་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་འགོར་ངེས་སྐྱེ་ལྡན་སྤྱི་མཚུངས་ཤིག་ཡིན་ཀྱང་། རང་རེའི་ལོ་རྒྱུས་མཁན་པོ་དག་གིས་གསུང་ཚུལ་ལྟར་ན་བོད་ཅེས་པ་འདི་སྟོན་པ་འདའ་ཁར་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་ལུང་བསྟན་དང་ཞལ་ཆེམས་བཞག་པ་ལྟར། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་དབུ་རུ་ཤོད་ཆེན་ཐད་ཀྱི་ནམ་མཁར་བྱོན་ནས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ་མཚོ་བྲི་ནས་དུད་འགྲོ་དང་། མི་མ་ཡིན་དང་མིས་རིམ་བཞིན་བདག་གིར་བྱས་ཚུལ་གྱི་སྐད་ཆ་ཞིག་རྒྱལ་རབས་མང་པོར་གསལ་བ་ཡང་ལུང་དོན་ཞིག་ལ་འགྲེལ་མ་བདེ་བས་ཡིན་འདུག སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་གཤེགས་ལོ་ཡང་འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་ཀྱི་ལུང་ཞིག་ལ་ར་མགོ་ལུག་སྦྱོར་གྱི་ཨུ་ཚུགས་ཀྱིས་དགུང་གྲངས་སྤར་དགོས་ཐུག་པ་ནས་བཟུང་འགོ་འཆུགས་ཏེ་ཁྲི་སྲོང་ཡབ་སྲས་དང་། ཁྲི་རལ་སྐུ་མཆེད་སོགས་ཀྱི་བར་འདས་འཁྲུངས་ཀྱི་ལོ་རྟགས་རྣམས་དྲུག་ཅུ་སྐོར་ཞིག་འཛོལ་བ་དག་མཁས་གྲུབ་གཉིས་ལྡན་བདུད་འཇོམས་རིན་པོ་ཆེ་སོགས་ལ་ཡང་དོགས་པ་སྐྱེ་མ་ཐུབ་པར་ཡིན་ཡིན་འགྲིག་འགྲིག་བྱས་ནས་བྲིས་པའི་རྒྱལ་རབས་གླེགས་བམ་མང་པོ་མཐོ་ཡེ་རེར་དག་ལ་རང་ཅག་རྣམས་ཀྱང་ཚད་མར་བཟུང་ནས་འཛུམ་མུལ་ལེར་ཚིམས་བློ་སྐྱེས་ནས་སྡོད་ཀྱིན་འདུག་པ་ལྟར་ཡིན། དོན་དངོས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་དཔྱད་པར་འདོད་ན་ཐང་ཡིག་སྡེ་ལྔ་ལ་ཞིབ་འཇུག་མཐིལ་ཕྱིན་པ་ཞིག་ཅི་བས་ཀྱང་བྱ་དགོས་པ་ནི་སྨྱུག་ཐོགས་རྣམས་ལ་འཁྲི་བའི་འགན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་པ་ལས་རྙིང་མའི་གཏེར་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསེར་ཐལ་ཁྲོད་དུ་འདོར་བའི་སྙིང་ཁམས་དེ་ཅི་བས་ཀྱང་ཆུང་ན་ལེགས། མ་གཞི་ཐང་ཡིག་སྡེ་ལྔར་ཡང་གནའ་བོའི་ལོ་རྒྱུས་གཞན་པ་ཁག་ལྟར་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཤན་དང་། ལྷ་སྒྲུང་གི་གཏམ་རྒྱུད། ཕྱོགས་ལྷུང་གི་སྒེར་སེམས་སོགས་མེད་པ་མིན་ཀྱང་ཏུན་ཧོང་གཏེར་ཡིག་དང་འདྲ་བར་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རྙིང་གྲས་ཤིག་ཡིན་པས་ཞིབ་འཇུག་བྱ་རྒྱུའི་རིན་ཐང་ཆེན་པོ་ལྡན་ཡོད། དེ་ལ་སྐབས་འདིར་བོད་མི་རིགས་བྱུང་ཚུལ་ཐད་ལའང་རྒྱལ་རབས་གཞན་པ་ཁག་ལས་རྦད་དེ་བཤད་སྲོལ་གཞན་དུ་གྱུར་ཡོད་པ་འདི་དེང་སང་གི་ལོ་རྒྱུས་དཔྱད་ཞིབ་པ་དག་གིས་གླེང་སློང་བྱས་པ་ཞིག་མཐོང་མྱོང་མེད། དེ་ནི་ཐང་ཡིག་སྡེ་ལྔ་ནི་རྙིང་མའི་གཏེར་ཆོས་ཡིན་པས་རིན་ཐང་ཅི་ཡང་མེད་པར་དགོངས་པ་ཡིན་ན་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་དག་ད་ནས་བཟུང་ཐང་ཡིག་སྡེ་ལྔར་ཅིས་ཀྱང་གཟིགས་ན་འཐད་ཅེས་བསྐུལ་ལོ།། དེ་ཡང་མཁས་དབང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་ཐང་ཡིག་སྡེ་ལྔ་ལ་དེ་ཙམ་གྱིས་བརྙས་རྒྱུ་མི་འདུག་གསུངས་པ་ལྟར་གསེར་ལ་གསེར་གྱི་རིན་ཐང་ཤེས་པའི་མཁས་པ་ཁོང་གི་གསུང་ལ་བདེན་ཁ་ཞིག་ཅིས་ཀྱང་སྟེར་འདོད་བྱུང་ལ་སྐབས་དེ་དུས་ཀྱི་མཁས་དབང་མང་པོ་ཞིག་གིས་གྲུབ་མཐའི་ཕྱོགས་ཞེན་གྱིས་བཀའ་ཐང་སྡེ་ལྔར་འཛིན་པའི་རྣམ་འགྱུར་ཇི་ཡོད་ཀྱང་དཔོག་ཐུབ། སྟོན་པ་འདས་ནས་ལོ་ཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་ཞིག་ལས་སོང་མེད་པས་ན་བོད་ཀྱི་ས་ཆ་འདི་རྒྱ་མཚོའི་གླིང་ནས་སྐམ་ལ་ཐོན་ནས་རི་དྭགས་ཀྱིས་དབང་དུ་བསྒྱུར་པའི་གནས་སྐབས་དང་། མི་མ་ཡིན་གྱིས་དབང་དུ་བསྒྱུར་པའི་གནས་སྐབས། མི་ཡིས་དབང་དུ་བསྒྱུར་པའི་གནས་སྐབས་བཅས་གསུམ་དུ་ཕྱེ་སྲོལ་ལྟར་ན་འགྲོ་བ་མི་རིགས་འདི་ལོ་ངོ་བརྒྱ་ཕྲག་འགའ་ཙམ་གྱི་ནང་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ཙམ་ཞིག་སོང་བར་འདོད་པ་ནི་འཕེལ་འགྱུར་རིག་པར་རྒྱུས་མངའ་གཏན་ནས་མེད་པའི་གཏམ་དང་དཔྱོད་ཤེས་ཀྱི་བློ་ལ་དད་པ་དག་སྣང་གི་ཕྱི་འཐུམ་གཡོགས་དྲགས་པས་ལན་ནམ་སྙམ། སྤྱིར་བཏང་དུས་ཀྱི་སྒྲིག་སྟངས་ཙམ་ལས་རྩ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཕལ་ཆེ་བ་འཕེལ་འགྱུར་རིག་པ་དང་ཏག་ཏག་མཐུན་ཡོད། ཐོག་མར་དུ་ཆུ་ཡི་གླིང་དང་། དེ་ནས་དམའ་རིམ་སྲོག་ཆགས་དུད་འགྲོ། དེ་ནས་མཐོ་རིམ་སྲོག་ཆགས་མིའི་ནང་ནས་ཀླ་ཀློ་ལྟ་བུ་མི་མ་ཡིན་དུ་ཐ་སྙད་གདགས་ས་དག་དང་། དེ་ནས་ཀླད་པའི་གནས་ཚད་རིམ་བཞིན་མཐོན་པོར་སོན་པས་མི་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་དེ་ཐོགས་པ་འདྲ། ལྷག་པར་སྤྲ་དང་སྤྲེའུ་ལས་མི་རིགས་འཕེལ་ཞེས་པ་དང་སྤྲེལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་པ་དང་བྲག་སྲིན་གཉིས་འདུས་པ་ལས་བོད་རིགས་འཕེལ་བར་བཤད་པ་གཉིས་ཀྱང་རྩ་བའི་ཆ་ནས་གཅིག་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་བོད་དུ་དར་བ་ནས་བཟུང་བྲག་སྲིན་དང་སྤྲེའུ་གཉིས་ཀ་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བྱང་སེམས་གྲགས་ཅན་གཉིས་ཀྱི་སྤྲུལ་བ་ཡིན་ཚུལ་བཤད་པ་ཡང་སྐབས་དེ་དུས་ཀྱི་གདུལ་བྱ་ལ་ལྟོས་ན་དགོས་པ་ངེས་ཅན་ཞིག་ཡོད་ངེས་ཡིན། བོད་མི་རིགས་འཕེལ་རྒྱས་བྱུང་ཚུལ་གྱི་དུས་ཚིགས་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་དགོས་དོན་ཡང་། རྩ་རྒྱུད་དུ། ཁ་བ་ཅན་དུ་མཚོ་བྲི་ནས།། ས་ལཱའི་ནགས་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར།། ཞེས་པ་དེའི་ལུང་དེ་གཞིར་བཞག་པ་ཡིན་མོད་འོན་ཀྱང་སྟོན་པ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་ཁར་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་ཁ་བ་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་མ་ཐུལ་ལོ་ཞེས་ཞུས་པ་ལ་གཞིགས་ཀྱང་མི་རིགས་འབྱུང་ངེས་ཅན་ཡིན་པར་དགོངས་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་ན་མ་གཏོགས་སྐབས་དེར་མི་ཡོད་པར་བཤད་པའི་འགལ་འདུ་ཞིག་ཀྱང་མཐོང་རྒྱུ་འདུག དེ་ལས་ཀྱང་རུ་པ་ཏི་འཁོར་བཅས་བུད་མེད་ཀྱི་ཆས་སུ་ཞུགས་ནས་ཁ་བ་ཅན་དུ་བྲོས་ཚུལ་དང་། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ཏི་སེ་གངས་ན་བཞུགས་ཚུལ་བཤད་པ་ཡང་སྟོན་པ་མ་འཁྲུངས་སྔོན་གྱི་སྐད་ཆ་ཡིན་ལ། སྟོན་པས་ཀྱང་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་བྱང་ཕྱོགས་ནས་རི་ནག་པོ་དགུ་འདས་པའི་ཕ་རོལ་དུ་རི་བོ་གངས་ཅན་ཞེས་དང་། མ་དྲོས་མཚོ་སོགས་གསུངས་པའི་དོན་ཡང་བརྗེད་པར་ཟད་དོ།། དེ་དག་ནི་སྟོད་མངའ་རིས་ཕྱོགས་ཙམ་ལ་གོ་རྒྱུ་དང་རྩ་རྒྱུད་ལས་བཤད་པ་དེ་ཡར་ཀླུངས་ཙམ་ལ་གོ་དགོས་ཟེར་ན་གཉིས་ཀར་ཁ་བ་ཅན་ཙམ་ལས་གསུངས་མི་འདུག་པས་ཁ་བ་ཅན་ཞེས་པའི་ཚིག་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ང་དབུས་གཙང་ཁོ་མངའ་རིས་གོ་བ་རེད་ཟེར་ནས་ཞལ་སངས་ན་མ་གཏོགས་ཤེས་བྱེད་ཅི་ཡང་མི་འདུག ལྷག་པར་དུ་བོད་ཡུལ་ཆུ་བྲི་ནས་སྟོད་མངའ་རིས་རྫིང་དང་། དབུས་གཙང་ཡུར་བ། མདོ་ཁམས་ཞིང་གི་རྣམ་པར་ཆགས་ཞེས་དཀྱུས་གཅིག་ཏུ་བཤད་པ་དང་ཡང་འགལ་ལོ།། རྩ་རྒྱུད་ཀྱི་ལུང་འདི་བོད་ལས་ཀྱང་བལ་པོར་མཐུན་ཆེ་ཚུལ་དགེ་ཆོས་ཀྱིས་གསུངས་འདུག་མོད་ལུང་དང་སློག་པ་གར་འཐེན་ཡིན་ན་སྐྱོན་ཅི་ཡང་མི་འདུག་པས་ཅི་དགར་བཞག་ན་ཆོག མ་གཞི་མི་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཆོས་ལུགས་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དགོས་མཁོར་དམིགས་ཏེ་བསྒྱུར་བཅོས་གཏོང་བ་འདི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་གི་ཉེས་ཅན་ཡིན་པར་བཤད་པ་དག་བདེན་པ་ཡིན། གང་ལྟར་ད་ལྟ་ངས་ཐང་ཡིག་སྡེ་ལྔ་ནས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྤྱིའི་གསང་གནད་མང་པོ་ཞིག་འདི་ན་མཐོང་བྱུང་ཟེར་ནས་མང་པོ་ཞིག་དགོད་རྒྱུ་མེད་མོད། ཚིག་གཅིག་ཙམ་འདི་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་འཇུག་པ་དག་གི་གལ་ཆེན་རང་བཞིན་དུ་ཅིས་ཀྱང་བརྩི་དགོས་པའི་གནད་འགག་ཅིག་ཏུ་མཐོང་ནས་འདིར་བཀོད་ཡོད། དེ་ཡང་རྒྱལ་པོ་བཀའ་ཡི་ཐང་ཡིག་ལས། ཕྱོགས་བཞིའི་རྒྱལ་པོ་ཕྱོགས་ནས་དར་བའི་ཚེ།། དེ་དུས་བོད་ཀྱི་མི་ལ་རྗེ་མེད་པས།། རི་ཕྲན་བྲག་མཁར་ཀུན་ལ་རྫོང་ཡང་བཅས།། རྒོལ་དུ་མི་བཏུབ་དམག་གྲངས་ཉུང་བའི་དུས།། རང་ལ་དབང་མེད་ཚོགས་རྒྱབ་སྲབ་པའི་དུས།། བོད་ཡུལ་གངས་རི་རྩེ་དགུའི འདབས་འདི་རུ།། སྤུར་རྒྱལ་གོང་དུ་མངའ་མཛད་དྲུག་ཙམ་བྱུང་།། དང་པོ་གནོད་སྦྱིན་ནག་པོས་དབང་བྱས་ཏེ།། ཞེས་གསུངས་པ་ལ་གཞིགས་ན་དེ་དུས་བོད་ལ་མི་ཡོད་ཚུལ་གསལ་བ་མ་ཚད་མི་རྣམས་ལ་གཅིག་གྱུར་རམ་དབང་ཆ་གཅིག་འཛིན་བྱེད་པའི་རྒྱལ་པོ་མེད་པས་མཐའ་བཞི་རྒྱལ་པོ་དག་གི་རྟག་པར་བོད་ལ་བཙན་འཛུལ་དང་བརྙས་བཅོས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ཀྱང་དམག་ཤུགས་གྲངས་ཁ་ཉུང་བའི་སྟབས་ཀྱིས་འཐབ་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་རི་དང་བྲག་རི་བཙན་པོ་རྣམས་ལ་འཁྲས་ནས་རྫོང་བརྩིགས་ཏེ་རང་ཉིད་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ཚུལ་གསལ་བ་ནི་དོན་དངོས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་མཐུན་པ་ཞིག་རེད་འདུག དེ་ནས་རིམ་བཞིན་སྟོབས་དང་མངའ་ཐང་ལྡན་པའི་མངའ་མཛད་དྲུག་སོགས་མི་ལས་འདས་པའི་སྟོབས་ཤུགས་དེས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མིང་ཙམ་ཐོས་པས་ཀྱང་འདར་བར་བྱས་ནས་བདུད་དང་བཙན་སོགས་ཀྱིས་མཚན་གྱིས་བསྙད་པའི་རྒྱལ་རབས་རྣམས་བྱུང་བ་དང་། དེ་ཡང་དུས་ཀྱིས་འགྱུར་བས་ཐམས་ཅད་སིལ་བུར་འཐོར་ཏེ་རྒྱལ་ཕྲན་བསིལ་མ་བཅུ་གཉིས་སོགས་ལས་མཐར་སྤུར་རྒྱལ་བཙན་པོའི་གདུང་རབས་རྣམས་ཆགས་པར་མངོན་ནོ།། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་པོ་ལ་བེ་ཆུའི་རྒྱལ་པོ་དང་། སྟོན་པ་རབ་ཏུ་འབྱུང་སྐབས་སྲས་སྒྲ་གཅན་སྐྱེས་ཚར་ཡོད་ཚུལ་སོགས་གནའ་བོར་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་གྱི་གླེགས་བམ་དུ་འཁོད་མ་མྱོང་བར་རིན་ཐང་ཅན་གྱི་ཚིག་འགའ་ཡོད་ཚུལ་དགེ་ཆོས་མཆོག་གིས་གསུངས་པ་དེ་ཀ་དང་། ད་དུང་གནའ་བོའི་ཞང་ཞུང་གི་གཤོན་རྩེད་ཀྱི་ཆ་ལུགས་སོགས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱ་རྒྱུའི་ཆ་རྐྱེན་ཤུགས་ཆེར་ལྡན་ཡོད་སྐད་འདུག ངས་དམིགས་སུ་བཀར་ནས་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་མ་མྱོང་བས་ད་དུང་བརྟག་དཔྱད་རབ་རིམ་གྱིས་རྙེད་དོན་རྣམས་མུ་འགོད་བྱ་ངེས་ཡིན་ལགས།